Në vitet e fundit, teoria e Graham Hancock për një qytetërim të lashtë të humbur në Antarktidë, i cili u shkatërrua nga një përplasje me një kometë rreth 12,000 vjet më parë, ka tërhequr vëmendjen e madhe. Në serinë e tij të Netflix, “Apokalipsi i Lashtë”, Hancock eksploron këtë ide, duke pretenduar se një episod i rëndësishëm kataklizmik çoi në ndryshime drastike klimaterike dhe në shkatërrimin e popujve të lashtë.
Teoria e Hancock
Hancock sugjeron se qytetërimi në Antarktidë ka ekzistuar për mijëra vjet përpara se shumica e arkeologëve të besonin se bujqësia ishte zhvilluar. Ai argumenton se rreth 12,800 vjet më parë, Toka u godit nga mbeturina të një komete, që shkaktuan një periudhë të njohur si “Younger Dryas”, e cila solli ngjarje klimaterike katastrofike. Hancock beson se ky qytetërim i lashtë mund të ketë udhëhequr në ndërtimin e monumenteve dhe në përhapjen e njohurive te kultura të tjera.
Kritikat nga shkenca
Megjithatë, shumë ekspertë e quajnë këtë teori pseudoshkencore dhe e kritikojnë për interpretim të gabuar të provave. Dr. Flint Dibble, një arkeolog në Universitetin e Cardiff-it, shpjegon se shumica e vendeve të përmendura nga Hancock janë keqinterpretuar. Për shembull, ai thekson se gjurmët e fosilizuara në Parkun Kombëtar White Sands në New Mexico janë datuar në mënyrë të saktë, përkundër pretendimeve të Hancock.
Kritikat nuk ndalen këtu; shumë shkencëtarë argumentojnë se teoritë e Hancock-in injorojnë provat e mbledhura nga arkeologët në dekadat e fundit, të cilat tregojnë se bujqësia është zhvilluar në mënyrë të pavarur në shumë vende të botës, duke refuzuar ideën e një qytetërimi të humbur që ndihmoi popujt e tjerë.
Problematika e ideologjisë
Një tjetër aspekt i rëndësishëm i kritikave është se teoria e Hancock mund të promovojë ideologji të dëmshme. Disa ekspertë argumentojnë se sugjerimi që një qytetërim i lashtë ka kontribuar në zhvillimin e kulturave indigjene nënkupton se këto popuj nuk ishin të aftë për të krijuar qytetërim të tyre. Kjo ide është kritikuar për përforcimin e stereotipeve racore dhe për ndihmën e narrativave supremaciste të bardhë.
Konkluzion
Seria “Apokalipsi i Lashtë” e Graham Hancock është një përzierje e intrigës dhe controversës. Ndërsa tërheq vëmendjen e publikut, ajo ngre gjithashtu shqetësime të rëndësishme për interpretimin e historisë dhe për rolin e shkencës në zbulimin e së kaluarës. Si çdo teori e re, ajo kërkon një vlerësim të kujdesshëm dhe një diskutim të hapur mbi provat dhe kontekstin e tyre. Historitë e lashta janë komplekse, dhe kuptimi i tyre kërkon një qasje të balancuar dhe shkencore.