Vonë mbrëmjen e së enjtes, më 24 korrik, Presidenti francez Emmanuel Macron njoftoi se Franca do ta njihte Shtetin e Palestinës në shtator. Mediat ndërkombëtare raportuan, disa orë më vonë, se deklarata të ngjashme “priten” (raportoi CNN) nga Mbretëria e Bashkuar dhe Gjermania; 11 vende evropiane tani e njohin Shtetin Palestinez, pas njohjes zyrtare të Sllovenisë, Spanjës dhe Irlandës në maj 2024, dhe mbi 140 nga 193 shtetet anëtare të Kombeve të Bashkuara e njohin atë. Që nga viti 2012, Palestina ka qenë një “shtet vëzhgues jo-anëtar” në OKB.

Njohja e një shteti, në të drejtën ndërkombëtare, do të thotë jo vetëm njohjen e sovranitetit dhe të drejtës së tij për integritet territorial, por edhe statusin e tij si subjekt i së drejtës ndërkombëtare. Në praktikë, për shembull, kur një shtet njeh një tjetër, ai dërgon përfaqësues diplomatikë në territorin e tij për të qëndruar atje përgjithmonë. Në rastin e Palestinës, njohja, veçanërisht në vitet e fundit të shënuara nga konflikti, ka një rëndësi të fortë simbolike dhe u dërgon një mesazh, veçanërisht vendeve të tjera perëndimore, në aspektin e marrëdhënieve gjeopolitike.

Palestina e shpalli veten në mënyrë të njëanshme shtet më 15 nëntor 1988: Presidenti i Autoritetit Kombëtar Palestinez, Yasser Arafat, përfundoi seancën e fundit të Këshillit Kombëtar të Organizatës për Çlirimin e Palestinës (PLO), të mbajtur në Algjer, duke lexuar Deklaratën Palestineze të Pavarësisë, të shkruar nga poeti Mahmoud Darwish. Pasuan disa valë njohjesh – shumë vende, ndërsa nuk e njihnin Palestinën si shtet sovran, mbështetën zgjidhje alternative, siç është zgjidhja me dy shtete – duke reflektuar kompleksitetin e çështjes në nivel ndërkombëtar.

Vendet e para që njohën Shtetin e Palestinës, pas Deklaratës së Algjerit, ishin ato të Lidhjes Arabe midis viteve 1988 dhe 1989. Përveç tyre, në kulmin e Luftës së Ftohtë, blloku sovjetik, vendet socialiste dhe vendet e Lëvizjes së Paangazhuarve e njohën gjithashtu Palestinën.

Pastaj pati një valë njohjesh nga Amerika Latine midis viteve 2009 dhe 2011: Brazili (3 dhjetor 2010), Argjentina (6 dhjetor 2010), Bolivia (17 dhjetor 2010), Ekuadori (24 dhjetor 2010), Kili (7 janar 2011), Peruja (24 janar 2011), Uruguai (15 shkurt 2011) dhe Venezuela (29 prill 2009).

Bashkimi Evropian mbetet i ndarë. Islanda, e cila nuk është anëtare e BE-së, e njohu Palestinën në vitin 2011. Suedia, më 30 tetor 2014, tashmë anëtare e BE-së, u bë e para që iu bashkua Unionit (duke përjashtuar vendet e Evropës Lindore që e kishin njohur atë kur ishin pjesë e bllokut sovjetik).

Shkurt, dhjetë vende të G20-ës e njohin Palestinën (Argjentina, Brazili, Kina, India, Indonezia, Meksika, Rusia, Arabia Saudite, Afrika e Jugut dhe Turqia, si dhe Spanja) dhe tetë të tjera nuk e kanë bërë ende këtë (Australia, Kanadaja, Gjermania, Italia, Japonia, Koreja e Jugut, Mbretëria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara). Franca ishte e fundit që mbajti një qëndrim. Në muajt e fundit, në përgjigje të luftës në Gaza, kanë mbërritur njohje të tjera të koordinuara: Spanja, Irlanda, Norvegjia, Sllovenia dhe Armenia e njohën zyrtarisht Palestinën në vitin 2024, shprehimisht për të përshpejtuar procesin e paqes.

Për shembull, kryeministri spanjoll Pedro Sánchez deklaroi: Spanja gjithmonë ka qenë e ngurruar të përqafojë thirrjet për pavarësi (për shembull, nuk e njeh Kosovën) sepse ka frikë të krijojë precedentë që Katalonja mund t’i zbatojë më pas. Prandaj, njohja e Palestinës është dyfish e rëndësishme.

Edhe Norvegjia, e cila për vite me radhë ka avokuar për njohje pas një procesi paqeje, në vend të kësaj ka vendosur – sipas shpjegimeve të Ministrit të saj të Jashtëm – ta njohë Palestinën pikërisht për të përshpejtuar procesin e paqes.

Spanja, në veçanti, tradicionalisht ka qenë e pavullnetshme për të njohur pretendimet e pavarësisë së vendeve të tjera (për shembull, ajo kurrë nuk ka deklaruar gatishmërinë e saj për të njohur pretendimet e pavarësisë së Kosovës) sepse pretendime të ngjashme mund të pohohen nga Katalonja. Prandaj, vendimi për të marrë një qëndrim mbi këto çështje është jashtëzakonisht i rëndësishëm, duke marrë parasysh pasojat delikate që mund të ketë në politikën e brendshme.

Një numër i madh vendesh perëndimore – si Shtetet e Bashkuara, disa vende evropiane dhe Australia – mbajnë një linjë mosnjohjeje formale, megjithëse të shprehura në mënyra të ndryshme. Midis tyre është Italia, e cila favorizon kujdesin diplomatik, ndërsa mbështet zgjidhjen me dy shtete dhe mban një zyrë në ambasadën e saj në Jerusalem që mban kontakt të rregullt me autoritetet palestineze. Ministri i Jashtëm Tajani tha së fundmi se Italia “është në favor të njohjes së një shteti palestinez, por ky shtet duhet ta njohë Izraelin dhe të njihet nga Izraeli… dhe sigurisht që nuk mund të qeveriset nga Hamasi. Ne e njohim Autoritetin Kombëtar Palestinez”.