Presidenti rus Vladimir Putin ka bërë një deklaratë të fortë gjatë një mbledhjeje të Këshillit të Sigurisë në Moskë, duke ofruar një zgjatje njëvjeçare të traktatit bërthamor New START, i cili pritet të skadojë më 5 shkurt 2026. Megjithatë, zgjatja do të bëhet vetëm nëse edhe Shtetet e Bashkuara bien dakord të respektojnë të njëjtat kufizime.
Putin e cilësoi këtë si një gjest vullneti të mirë ndaj presidentit amerikan Donald Trump, ndërkohë që theksoi se refuzimi i mëtejshëm i traktatit nga ana e SHBA-së do të ishte një gabim serioz për stabilitetin global. Ai kritikoi ashpër Perëndimin për, siç u shpreh, “lëvizje shkatërruese” që kanë dëmtuar strukturat ekzistuese të dialogut mes fuqive bërthamore.
Sipas kreut të Kremlinit, Rusia është e gatshme të respektojë kufizimet e përcaktuara nga marrëveshja edhe pas datës së skadimit, por vetëm nëse Shtetet e Bashkuara nuk ndërmarrin hapa që, sipas tij, prishin balancën strategjike të forcave parandaluese.
Ai theksoi se stabiliteti strategjik global është duke u përkeqësuar dhe se sistemi i kontrollit të armëve mes dy fuqive është thuajse i rrënuar. Putin kujtoi se Moska ka paralajmëruar vazhdimisht për rrezikun e shpërbërjes së këtij sistemi, por vuri në dukje se propozimet e Rusisë nuk kanë marrë një përgjigje serioze nga ana e SHBA-së.
Pavarësisht retorikës së ashpër, presidenti rus tha se vendi i tij nuk ka interes të hyjë në një garë të re armatimesh, duke theksuar nevojën për zgjidhje politike dhe diplomatike. Megjithatë, ai paralajmëroi se Rusia është duke ndjekur me kujdes zhvillimet ndërkombëtare dhe po ndërmerr hapa konkrete për të përforcuar mbrojtjen e saj kombëtare.
“Askush nuk duhet të ketë dyshim se Rusia është në gjendje të përgjigjet ndaj çdo kërcënimi, ekzistues apo të mundshëm”, deklaroi Putin.
Traktati New START është marrëveshja e fundit e mbetur mes SHBA-së dhe Rusisë për kontrollin e armëve bërthamore strategjike. Ai kufizon numrin e kokave bërthamore dhe mjeteve të shpërndarjes që të dyja palët mund të vendosin. Marrëveshja hyri në fuqi në vitin 2011 dhe u zgjat për pesë vjet të tjera në vitin 2021.
Përballë afatit të skadimit në shkurt të vitit 2026, kjo ofertë e Putinit pritet të jetë një provë e rëndësishme për marrëdhëniet SHBA-Rusi dhe për të ardhmen e stabilitetit bërthamor në nivel global. Reagimi i Uashingtonit, veçanërisht nëse Donald Trump rikthehet në pushtet, do të përcaktojë nëse do të ketë një hapje për negociata të reja apo një përshkallëzim të mëtejshëm të tensioneve.