Kanceri i gjirit është një sëmundje që çdo ditë i merr jetën shumë grave, ndërsa shkencëtarët ende përpiqen të zbulojnë shkaqet që e shkaktojnë.

Së fundmi, një studimi i fundit i kryer nga revista PLoS Medicine, sugjeron se marrja e pilulave që në përmbajtjen e tyre kanë progestogjen mund të jetë një rrezik i mundshqm për kancerin e gjirit.

Studimi  tregon një rrezik të vogël, ndaj përdoruesve të moshuar, i cili largohet brenda pak vitesh pas ndërprerjes së mjekimit. Nga ana tjetër, pilulat mbrojnë kundër disa kancereve të tjera femërore.

Gratë që marrin kontraceptivë hormonalë kanë një rrezik më të ulët të kancerit të mitrës dhe vezoreve, me këtë mbrojtje që zgjat për dekada, thonë studiuesit nga Universiteti i Oksfordit. Dhe njerëzit duhet të peshojnë të gjitha të mirat dhe të këqijat.

Por çfarë janë pilulat me progestogjen?

Këto pilula janë medikamente që përdoren kryesisht si kontraceptivë, por ndonjëherë edhe për ndihmë me periodat e dhimbshme dhe të rënda. Këto medikamente  përmbajnë vetëm një hormon, progestogjen (një version sintetik i progesteronit), ndërsa pilula e kombinuar gjithashtu përmban estrogjen. Mund të jetë një alternativë e mirë për ata që nuk mund të përdorin estrogjen – nëse ushqehen me gji ose me një rrezik të shtuar të mpiksjes së gjakut, për shembull.

Këto pilula duke i marrë çdo ditë, pa ndërprerje, mund të jenë më shumë se 99% efektive kundër shtatzënisë, mund të përdoren deri në menopauzë ose në moshën 55 vjeç, nëse përgjithësisht pacienti është në formë dhe mirë. Po ashtu mund të blihet pa recetë në farmaci, megjithatë nuk mbrojnë nga infeksionet seksualisht të transmetueshme.

Cilat janë rreziqet?

Kanceri i gjirit është relativisht i rrallë në mesin e grave më të reja – grupmosha që ka më shumë gjasa qw i merr këto pilula. Pra, një rritje e lehtë e rrezikut gjatë kohës që një grua përdor kontraceptivë hormonalë nënkupton vetëm një numër të vogël rastesh shtesë të sëmundjes.

Studiuesit shikuan rreth 30,000 të dhëna pacientësh të mbajtura nga mjekët e familjes.

Ata zbuluan se marrja e këtyre pilulave për pesë vjet rriti mundësinë e një gruaje për të zhvilluar kancer gjiri brenda 15 viteve të ardhshme me 20-30%, në varësi të moshës së saj në atë kohë.

Kjo tingëllon e madhe, derisa të shikoni në rrezik absolut – për shembull, numri i rasteve shtesë të kancerit të gjirit për çdo 100,000 gra që marrin pilulë:

tetë, nëse e marrin pilulën në adoleshencë të vonë

265, nëse e marrin pilulën në fund të të 30-tave

Ekspertët thonë se gjetjet janë qetësuese.

Një nga studiuesit e Universitetit të Oksfordit, Prof Gillian Reeves, tha: “Unë nuk shoh vërtet se ka ndonjë tregues këtu për të thënë se gratë duhet domosdoshmërisht të ndryshojnë atë që po bëjnë.

“Qëllimi kryesor i bërjes së këtij hulumtimi ishte me të vërtetë të plotësonte një boshllëk në njohuritë tona”.

Dr Michael Jones, nga Instituti i Kërkimeve të Kancerit, Londër, tha: “Këto gjetje sugjerojnë se përdorimi i kontraceptivëve hormonalë lidhet me një rritje të lehtë të rrezikut të kancerit të gjirit përpara menopauzës.

“Rezultatet ishin të ngjashme për lloje të ndryshme të kontracepsionit hormonal, duke përfshirë kontraceptivët vetëm me progestogjen, ku aktualisht dihet më pak për rreziqet e tyre.”

Prof Stephen Duffy, kreu i Qendrës për Parandalimin, Zbulimin dhe Diagnozën e Kancerit, në Universitetin Queen Mary të Londrës, tha: “10 vjet pas ndalimit, nuk kishte rrezik të tepërt të lidhur me përdorimin e kontraceptivëve oralë”.

Sipas Cancer Research UK, ka faktorë të tjerë rreziku më të mëdhenj të shmangshëm për zhvillimin e kancerit të gjirit.

Rreth tetë në çdo 100 raste të kancerit të gjirit janë të lidhura me obezitetin. Alkooli mendohet se kontribuon në një proporcion të ngjashëm.

Megjithatë, mosha e vjetër është faktori kryesor i rrezikut. Gjenetika ose historia familjare gjithashtu mund të luajnë një rol. Dhe burrat gjithashtu mund të zhvillojnë kancer të gjirit.

Mini pilula kontraceptive mund të shiten pa recetë

Menaxhere e lartë e informacionit shëndetësor në Cancer Research UK, Claire Knight, tha: “Për këdo që kërkon të ulë rrezikun e kancerit, mospirja e duhanit, ngrënia e një diete të shëndetshme të ekuilibruar, pirja e më pak alkoolit dhe mbajtja e një peshe të shëndetshme do të ketë ndikimin më të madh.

“Ka shumë përfitime të mundshme nga përdorimi i kontracepsionit, si dhe rreziqe të tjera që nuk lidhen me kancerin. Kjo është arsyeja pse vendosja për t’i marrë ato është një zgjedhje personale dhe duhet bërë pasi të flisni me mjekun tuaj, në mënyrë që të merrni një vendim që është i duhuri për ju.”

Cilat janë shenjat e kancerit të gjirit?

Shenjat dhe simptomat e zakonshme të kancerit të gjirit përfshijnë:

një gungë ose ënjtje në gji, gjoks ose sqetull, e cila mund të mos jetë e dukshme

ndryshime në madhësinë ose formën e gjirit

gërvishtje ose gropëzime të lëkurës

një ndryshim në ngjyrën e gjirit – mund të duket i kuq ose i përflakur

skuqje, kore ose ndryshime në thithkë

ndonjë rrjedhje e pazakontë nga të dyja thithat