Një përparim mahnitës i rebelëve sirianë i dha fund sundimit 24-vjeçar të Bashar al-Assad, me forcat opozitare që morën kryeqytetin dhe detyroi presidentin të ikte më 8 dhjetor. Përmbysja pasoi një luftë civile 13-vjeçare, e cila filloi pasi Assad shtypi protestat pro-demokracisë. Luftimet vranë më shumë se gjysmë milioni njerëz, zhvendosën miliona të tjerë dhe përfshiu fuqitë ndërkombëtare dhe përfaqësuesit e tyre.
Bota tani po shikon për të parë se si do të formohet peizazhi politik i Sirisë pas përfundimit të sundimit gjysmë shekullor të familjes Assad. Ata që kanë një interes të madh për konfliktin dhe të ardhmen e vendit përfshijnë, nga njëra anë, Rusinë dhe Iranin – që mbështetën Assadin – dhe nga ana tjetër, SHBA-në dhe Turqinë, të cilat mbështetën grupe dhe milici të ndryshme rebele.
Lëvizja e Trump
Një kapitull i ri po fillon në Siri dhe Shtetet e Bashkuara po përpiqen të parandalojnë Shtetin Islamik (ISIS) të rifitojë një rol të rëndësishëm. Megjithëse ISIS nuk mban më enklava të mëdha territoriale, mbetjet e organizatës veprojnë përmes grupeve më të vogla rebele, veçanërisht në Sirinë qendrore dhe lindore.
Si rezultat, SHBA-ja ka nisur një seri sulmesh ajrore kundër objektivave të ISIS-it dhe trupat amerikane, rreth 900, do të qëndrojnë në pjesën lindore të vendit. Ekziston rreziku që Donald Trump të tërheqë trupat nga Siria pas marrjes së detyrës muajin e ardhshëm, gjë që do t’i linte kurdët në një pozitë të cenueshme pasi ata do të duhej të mbanin kontrollin e kampeve dhe të mbrojnë territoret e tyre kundër sulmeve të mundshme nga islamistët.
Akuzat e Iranit
Udhëheqësi suprem iranian Ayatollah Ali Khamenei tha dje se përmbysja e presidentit sirian Bashar al-Assad ishte rezultat i një plani nga Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli. Një nga fqinjët sirianë gjithashtu luajti një rol, tha ai. Ai nuk përmendi emrin e vendit, por duket se i referohej Turqisë, e cila ka mbështetur rebelët kundër Asadit. Rënia e Asadit shihet si një goditje e madhe për aleancën politike dhe ushtarake të “Boshtit të Rezistencës” të udhëhequr nga Irani, që kundërshton ndikimin izraelit dhe amerikan në Lindjen e Mesme “Ajo që ndodhi në Siri ishte planifikuar kryesisht në dhomat e komandës së Amerikës dhe Izraelit.
Ne kemi prova për këtë. Qeveria e vendit fqinj ishte gjithashtu e përfshirë,” tha Khamenei në një fjalim të transmetuar nga media shtetërore iraniane. Fqinji kishte “një rol të qartë dhe vazhdon ta bëjë këtë,” tha ai. Anëtari i NATO-s, Turqia, e cila kontrollon pjesë të vendit në veri të Sirisë pas disa inkursioneve ndërkufitare kundër milicisë YPG të kurdëve sirianë, ka qenë mbështetësi kryesor i grupeve opozitare që kanë kërkuar të rrëzojnë Assadin që nga shpërthimi i luftës civile në 2011.
Konflikti i ri
Pyetja kryesore është nëse kurdët sirianë mund të gëzohen së tepërmi për rënien e diktatorit brutal Bashar al-Assad . Sepse ngjarjet në terren tregojnë se islamistët, të cilët falë ndihmës së Turqisë, tani kanë marrë kontrollin e Sirisë, nuk kanë synime paqësore ndaj kurdëve dhe kjo mund të çojë në një luftë të re. Vërtetë, komandanti i forcave kurde në Siri përshëndeti të dielën përmbysjen e regjimit autoritar të Bashar al-Asad. “Në Siri, ne po jetojmë në momente historike ndërsa jemi dëshmitarë të rënies së regjimit autoritar në Damask,” njoftoi Mazlum Abdi , i cili kryeson Forcat Demokratike Siriane (SDF), e cila kontrollon pjesë të rajonit autonom verilindor të njohur si Kurdistani sirian. në Telegram. Menjëherë nga Ankaraja mbërriti një mesazh kërcënues se Turqia dëshiron të ndihmojë në “garantimin e sigurisë” në Siri pas rënies së Asadit, por edhe se do të punojë për të parandaluar dhënien e autonomisë kurdëve. Irani ka shpenzuar miliarda dollarë për të mbështetur Assadin gjatë luftës dhe ka vendosur Gardën Revolucionare në Siri për të mbajtur aleatin e tij në pushtet.