Në një Jerusalem të mbetur nën tension pas sulmit të fundit që shkaktoi gjashtë viktima izraelite, Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, zhvilloi takimin e parë të turit të tij në Lindjen e Mesme me kryeministrin Benjamin Netanyahu. Në një mesazh në rrjetet sociale, Rubio theksoi objektivat kryesore të vizitës: sigurimin e lirimit të pengjeve, garantimin e shpërndarjes së ndihmës humanitare për civilët dhe trajtimin e kërcënimit që paraqet Hamasi. “Hamasi nuk mund të vazhdojë të ekzistojë nëse qëllimi është paqja në rajon,” shkroi ai.
Megjithëse Uashingtoni është shprehur “i pakënaqur” me sulmin izraelit ndaj udhëheqësve të Hamasit në Katar, Rubio u shpjegoi gazetarëve amerikanë se kjo nuk e cenon statusin e SHBA-së si aleati kryesor i Izraelit.
Çështjet kryesore në diskutim
Bisedimet midis Rubios dhe Netanyahut u përqendruan në tre tema kryesore:
- aneksimi i mundshëm i Bregut Perëndimor,
- marrëveshja për t’i dhënë fund luftës në Gaza,
- plani i rindërtimit i propozuar nga Donald Trump.
Sipas Axios, kryeministri izraelit kërkoi të kuptonte nëse SHBA do ta mbështeste aneksimin e territoreve të pushtuara në Bregun Perëndimor, si kundërpërgjigje ndaj njohjes së pritshme të shtetit palestinez nga disa vende perëndimore në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së. Megjithatë, një hap i tillë shihet si rrezik për Marrëveshjet e Abrahamit, pasi Emiratet e Bashkuara Arabe kanë paralajmëruar se aneksimi do të dëmtonte seriozisht marrëveshjen e paqes me Izraelin.
Mesazhi amerikan dhe perceptimi në Izrael
Elie Pieprz, drejtor i çështjeve ndërkombëtare në Forumin e Mbrojtjes dhe Sigurisë së Izraelit, u shpreh se vizita e Rubios shihet si një mesazh i fortë mbështetjeje në një moment kur Izraeli po përballet me presion të rritur diplomatik. Ai theksoi se Rubio kupton rrezikun që do të sillte krijimi i një shteti palestinez sipas nismës franceze, duke nënvizuar se Izraeli vazhdon të luftojë me kosto të larta kundër ekstremizmit militant.
Një moment vendimtar
Vizita e Rubios ndodhi në prag të sesionit të ardhshëm të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së, ku disa aleatë të afërt të SHBA-së – si Britania, Franca, Kanadaja, Australia dhe Belgjika – pritet të njohin zyrtarisht shtetin palestinez. Ky zhvillim ka ndezur debatin në Izrael, veçanërisht në radhët e forcave më të ashpra politike që kërkojnë aneksim si mënyrën e vetme për të bllokuar krijimin e një shteti palestinez.
Ndërkohë, në fund të gushtit qeveria izraelite dha miratimin përfundimtar për projektin e vendbanimeve E1 në lindje të Jerusalemit, një plan që praktikisht do ta ndajë Bregun Perëndimor në dy pjesë, duke fragmentuar komunitetet palestineze në veri dhe jug.