Analistët argumentojnë se si lufta e Rusisë në Ukrainë ashtu edhe kthesa agresive e administratës Trump drejt Evropës rrjedhin jo vetëm nga llogaritjet gjeopolitike, por edhe nga një ankth i përbashkët i presidentit rus dhe homologut të tij amerikan: humbja e prestigjit dhe respektit në sistemin ndërkombëtar.
Sipas një artikulli opinioni në gazetën britanike The Guardian, lufta që Vladimir Putin ka zhvilluar kundër Ukrainës nuk shpjegohet vetëm nga frika e rrethimit ose ambiciet perandorake. Përkundrazi, ajo i atribuohet ndjenjës se Rusia ka humbur respektin që gëzonte kur ishte një nga dy superfuqitë e botës.
Degradimi i saj publik, që kur Barack Obama e përshkroi atë si një “fuqi rajonale”, ka përforcuar perceptimin se vetëm përmes forcës dhe frikës mund të rifitojë prestigjin. Në këtë kontekst, agresioni ushtarak funksionon si zëvendësim për pranimin ndërkombëtar. Putini e di se nuk mund t’u bëjë për vete vendeve nga të cilat kërkon njohje, por shpreson se mund t’i bëjë ato të kenë frikë prej tij.
Një logjikë e ngjashme, megjithëse e ndryshme, i atribuohet kthimit të Donald Trump kundër Evropës. Siç vëren analiza, Trump kërkon të përmbysë një rend ndërkombëtar që, sipas tij, e përçmon si atë ashtu edhe botëkuptimin e tij. Edhe pse qeveria e tij gëzon respektin e udhëheqësve autoritarë, ajo e di se një pjesë e madhe e vendeve demokratike i shohin politikat e saj me mosbesim ose përbuzje.
Evropa, me theksin e saj në sundimin e ligjit dhe demokracinë liberale, shihet si simboli më i fortë i mbetur i një rendi vlerash që administrata Trump dëshiron ta çmontojë. Ironia, siç thekson ajo, është se ky rend u ndërtua pas Luftës së Dytë Botërore nga vetë Shtetet e Bashkuara, të cilat promovuan demokracinë dhe sundimin e ligjit si standarde globale, duke themeluar “fuqinë e butë” amerikane.
Evropa e pasluftës ka qenë arritja më e madhe e kësaj strategjie. Përmes Planit Marshall dhe forcimit të bashkëpunimit, u krijua gradualisht Bashkimi Evropian, një sistem i bazuar në bashkëpunim, ligj dhe demokraci liberale, i cili në shumë raste përfshinte vlerat amerikane në mënyrë më koherente sesa vetë SHBA-të.
Megjithatë, sot administrata Trump deklaron se dëshiron ta zëvendësojë rendin e vjetër me një të ri, të dominuar nga pushteti dhe interesi i ngushtë kombëtar. Edhe pse strategjia e sigurisë kombëtare shpall ruajtjen e “fuqisë së butë” amerikane, në praktikë ajo kufizon mekanizmat që e kanë mbështetur atë për dekada, nga diplomacia te ndihma ndërkombëtare.
Kjo shpjegon, sipas analizës, pse Uashingtoni po e drejton zjarrin e tij kaq fort kundër Evropës, duke mbështetur ose inkurajuar forcat politike të ekstremit të djathtë dhe duke vënë në dyshim rolin e saj si një bllok politik i unifikuar. Megjithatë, pa shtrirjen globale dhe institucionet që vetë po i dobëson, administrata Trump vështirë se mund ta riformësojë Evropën sipas aspiratave të saj.
Ajo që Putin dhe Trump kanë të përbashkët, përfundon artikulli, është një pasion për prestigj dhe respekt në një botë që ata besojnë se po ua mohon. Por zgjedhja e frikësimit mbi bindjen në fund të fundit mund të kufizojë, në vend që ta rrisë, ndikimin e tyre ndërkombëtar.
