Kryeqytetet më të mëdha të botës tani po përvëlohen me 25% më shumë ditë jashtëzakonisht të nxehta çdo vit sesa në vitet 1990, rezulton nga një analizë.

Pa veprim urgjent për të mbrojtur miliona njerëz nga temperaturat e larta, gjithnjë e më shumë do të vuajnë në kushtet e rrezikshme, thanë analistët.

Nga Washington DC dhe Madridi deri në Tokio dhe Pekin, analiza tregon një rritje të dukshme të ditëve të nxehta ndërsa kriza klimatike intensifikohet. Në përgjithësi, vlerësimi nga Instituti Ndërkombëtar për Mjedisin dhe Zhvillimin (IIED), gjeti se numri i ditëve mbi 35 grade C në 43 nga kryeqytetet më të populluara të botës u rrit nga një mesatare prej 1,062 në vit nga 1994-2003 në 1,335 nga 2015-2024.

Rritja u pa në të gjithë botën, me numrin mesatar të ditëve mbi 35 grade që u dyfishua në Romë dhe Pekin, dhe u trefishua në Manila. Në Madrid, tani ka një mesatare prej 47 ditësh në vit mbi 35 grade C, krahasuar me 25 gradë që ishte më parë. Në Londër, e cila ka një klimë relativisht të freskët, numri i ditëve mbi 30 gradë u dyfishua.

Ngrohja globale e shkaktuar nga djegia e karburanteve fosile po e bën çdo valë të nxehti më intensive dhe më të mundshme. Nxehtësia ekstreme ka të ngjarë të ketë shkaktuar vdekjen e parakohshme të miliona njerëzve gjatë tre dekadave të fundit, me numrin e njerëzve të moshuar dhe të varfër që rriten me shpejtësi.

“Temperaturat globale po rriten më shpejt sesa qeveritë ndoshta prisnin dhe padyshim më shpejt sesa duket se po reagojnë”, tha Anna Walnycki, një kërkuese e IIED, duke shtuar:

“Dështimi për t’u përshtatur do të dënojë miliona banorë të qyteteve me kushte gjithnjë e më të pakëndshme dhe madje të rrezikshme për shkak të efektit të ishullit të nxehtësisë urbane”.

“Njerëzit më të varfër ka të ngjarë të vuajnë më shumë, qofshin ata në Londër, Luanda apo Lima, por ndikimet do të jenë dukshëm më të këqija në komunitetet me të ardhura të ulëta ose të paplanifikuara në jugun global falë banesave me cilësi më të ulët”, tha ajo, duke vënë në dukje se një e treta e banorëve të qyteteve të botës jetojnë në lagje të varfra ose vendbanime informale.

“Ndryshimi i klimës është realiteti i ri. Qeveritë nuk mund të mbajnë më kokat e tyre të futura në rërë”.

Emetimet e karburanteve fosile që shkaktojnë krizën klimatike janë ende në rritje, pavarësisht nevojës për të rënë me 45% deri në vitin 2030 për të pasur një shans për të mbajtur temperaturën globale nën objektivin e marrëveshjes së Parisit prej 1.5C mbi nivelet paraindustriale. Si rezultat, temperatura përvëluese u regjistruan në mbarë botën në vitin 2024, nga SHBA dhe Kanada në Egjipt, Kinë dhe Japoni. Kjo e fundit arriti temperaturën e saj rekord të të gjitha kohërave prej 41.2C në korrik, me më shumë se 10,000 njerëz të çuar në spital. Në Evropë, të paktën 16,500 vdekje nga nxehtësia ishin rezultat i krizës klimatike midis qershorit dhe gushtit.

Shumë qytete të mëdha, nga Dallas në Shangai, po përballen gjithashtu me “kamxhikun e klimës”, që sjell lëkundje vdekjeprurëse mes motit jashtëzakonisht të lagësht dhe të thatë, raportoi Guardian në mars. /Top Channel/