Pas 14 vitesh lufte civile të përgjakshme, regjimi i Bashar al-Assad ra përfundimisht këtë fundjavë, kur grupet rebele siriane, të udhëhequra nga Hayat Tahrir al-Sham (HTS), pushtuan Damaskun. Ky zhvillim shënoi fundin e regjimit të familjes Assad, që kishte sunduar Sirinë për gati pesë dekada.
Presidenti Assad u detyrua të largohej nga vendi, duke kërkuar strehim në Rusi për të shmangur hakmarrjen e forcave rebele. Ndërkohë, festime masive shpërthyen në Damask, ku civilët e çliruar nga regjimi i tij diktatorial përshëndetën rebelët, të cilët çliruan mijëra të burgosur nga burgjet famëkeqe.
Ndërsa fundi i regjimit të Assadit ofron një rreze shprese për një të ardhme më paqësore, Siria gjendet në një udhëkryq të rrezikshëm. Grupi kryesor rebel HTS ka premtuar krijimin e një qeverie tolerante dhe gjithëpërfshirëse, ku pakicat fetare dhe etnike të gëzojnë të drejta të barabarta. Megjithatë, analistët dhe aktivistët mbeten skeptikë për sinqeritetin e këtyre premtimeve, duke pasur parasysh historinë dhe qëndrimin autoritar të grupit.
Gjithashtu, ndasitë mes grupeve të tjera rebele, si Ushtria Kombëtare Siriane (SNA), mund të krijojnë një vakum të ri pushteti dhe të çojnë në konflikte të reja. Në të njëjtën kohë, fuqitë rajonale dhe ndërkombëtare, përfshirë Turqinë, Rusinë, SHBA-në dhe Iranin, synojnë të mbrojnë interesat e tyre, duke rrezikuar stabilitetin e brishtë të vendit.
Rënia e regjimit të Assadit ofron një mundësi dhe një sfidë për kurdët sirianë, të cilët kanë mbrojtur autonominë e tyre në Rojava. Ndërsa forcat kurde, si Forcat Demokratike Siriane (SDF), kanë luajtur një rol të rëndësishëm në luftën kundër ISIS-it, sulmet e fundit nga SNA dhe grupet e tjera të mbështetura nga Turqia kanë rrezikuar kontrollin e tyre në disa territore.
Kurdët kanë bërë thirrje për mbrojtjen e të drejtave të tyre dhe ruajtjen e autonomisë, por mbeten të rrezikuar nga ndikimi turk dhe konfliktet e brendshme.
Turqia, Rusia, Irani, Izraeli dhe SHBA-ja mbeten lojtarë kyç në zhvillimet në Siri. Mbështetja e Turqisë për SNA luajti një rol vendimtar në rrëzimin e Assadit, por Ankaraja ka interesa të qarta për të kufizuar ndikimin e kurdëve dhe të sigurojë kontroll mbi zhvillimet në veri të Sirisë. Humbja e regjimit të Assadit është një goditje për ndikimin rus në Lindjen e Mesme. Moska tani përballet me sfida për të ruajtur bazat e saj ushtarake në Siri.
Rënia e Assadit përfaqëson një humbje të madhe strategjike për Teheranin, i cili ka mbështetur regjimin gjatë luftës civile. Kjo humbje vështirëson më tej përpjekjet e Iranit për të mbajtur aleancat e tij rajonale, përfshirë Hezbollahun në Liban. Për Tel Avivin, situata paraqet një rrezik të ri nga grupet islamike radikale, por edhe një mundësi për të reduktuar ndikimin e Hezbollahut dhe të Iranit në Siri.
Ndërkohë që Siria përpiqet të rigjejë një ekuilibër pas rënies së Assadit, sfidat për rindërtimin e vendit janë të shumta. Shumë analistë paralajmërojnë se kaosi mund të çojë në konflikte të reja midis grupeve rivale. Por nëse rebelët dhe aktorët ndërkombëtarë arrijnë të krijojnë një qeveri gjithëpërfshirëse dhe të sigurojnë stabilitet, Siria mund të hyjë në një epokë të re paqeje dhe zhvillimi.
Në këtë moment kyç, e ardhmja e Sirisë qëndron e hapur, e varur nga vullneti i liderëve të rinj dhe nga mbështetja e komunitetit ndërkombëtar./DailyMail