Në muajt e fundit, lufta në Ukrainë ka marrë një dimension të ri dhe më të thellë: një dimension ekonomik dhe energjetik. Kievi, me mbështetjen e drejtpërdrejtë të inteligjencës amerikane, ka intensifikuar sulmet ndaj infrastrukturës energjetike të Rusisë, duke synuar të dobësojë zemrën financiare të Kremlinit në vend të trupave të tij në terren. Është një luftë rraskapitjeje ekonomike, e zhvilluar përmes dronëve, të dhënave satelitore dhe sistemeve të analizës operacionale, duke e shtyrë konfliktin përtej vijës së frontit dhe në sistemin produktiv të Rusisë.

“Dora amerikane”

Sipas burimeve amerikane dhe ukrainase, që nga mesi i verës së vitit 2025, Shtetet e Bashkuara kanë ndarë informacione gjithnjë e më të synuara me Kievin: shtigjet e fluturimit, dobësitë e objekteve dhe dritaret kohore për të shmangur mbrojtjet kundërajrore. Këto të dhëna i kanë lejuar Ukrainës të kryejë sulme precize kundër rafinerive dhe depove të karburantit të vendosura mbi një mijë kilometra larg. Pasojat ekonomike për Moskën janë të prekshme.

Të paktën 16 nga 38 rafineritë e Rusisë janë goditur, disa prej tyre disa herë, duke rezultuar në një humbje të vlerësuar prej mbi një milion fuçi në ditë të kapacitetit të rafinimit. Rusia, e cila mbështetet shumë në eksportet e karburanteve fosile për të financuar luftën, është detyruar të zvogëlojë eksportet e naftës dhe të rrisë importet e karburantit, veçanërisht nga Bjellorusia dhe Kina. Sulmi i fundit ndodhi në Ufa, Bashkortostan, ku dronët ukrainas të SBU-së shënjestruan rafinerinë Bashneft-UNPZ, një nga më të mëdhatë në vend. Ky është sulmi i tretë në rajon brenda një muaji të vetëm dhe shënon një zgjerim të luftës në zona që më parë konsideroheshin përtej mundësive të Ukrainës.

Ndarja e inteligjencës

Elementi kyç i kësaj faze të re nuk është vetëm teknologjik, por edhe informativ. Sipas burimeve të cituara nga FT, agjencitë e inteligjencës amerikane nuk kufizohen më vetëm në dhënien e paralajmërimeve ose të dhënave të përgjithshme: ato po marrin pjesë në planifikimin operativ, duke ndihmuar në përcaktimin e renditjes së objektivave dhe duke ofruar detaje mbi dobësitë strukturore të vendeve të energjisë. Ky lloj bashkëpunimi përfaqëson një hap cilësor në përfshirjen amerikane.

Zyrtarisht, Uashingtoni pretendon se nuk merr pjesë në sulme të drejtpërdrejta në territorin rus, por ndarja e inteligjencës “precize” po e zbeh dallimin. Nuk është rastësi që Kremlini ka denoncuar hapur “pjesëmarrjen e rregullt” të Shteteve të Bashkuara dhe NATO-s në planifikimin e sulmeve, duke e quajtur atë një provokim të drejtpërdrejtë. Qëndrimi i ri i Uashingtonit është pjesë e një konteksti të ripërtërirë politik. Pas muajsh hezitimi, Donald Trump gradualisht e ka braktisur qëndrimin e kujdesshëm që kishte karakterizuar fillimin e mandatit të tij të dytë.

Rreziqet

Ndërthurja e strategjisë ushtarake dhe luftës ekonomike po e zhvendos konfliktin ukrainas në një nivel global. Për Shtetet e Bashkuara, fushata e Kievit është një mënyrë për të dobësuar makinën ruse të luftës pa angazhuar trupa të drejtpërdrejta.

Por ekspozimi i tepërt rrezikon ta tërheqë Uashingtonin në një luftë hibride gjithnjë e më të pakontrollueshme. Për Rusinë, humbja e kapacitetit energjetik nuk është vetëm një problem ekonomik: është një goditje për projeksionin e saj gjeopolitik, aftësinë e saj për të mbështetur aleatët dhe për të ndikuar në tregjet globale të energjisë.

Së fundmi, për Evropën, faza e re e konfliktit përfaqëson një ekuilibër delikat: solidariteti me Kievin mbetet i fortë, por mundësia e një lufte të “zgjeruar” në infrastrukturën energjetike të kontinentit ngjall frikë në rritje, veçanërisht në vendet që varen nga gazi dhe nafta ruse. Ukraina po demonstron se, në shekullin e 21-të, energjia mund të jetë një armë aq e fuqishme sa tanket. Shtetet e Bashkuara, nga ana e tyre, e kanë ripërcaktuar nocionin e ” mbështetjes indirekte ” në luftë, duke e transformuar inteligjencën në një mjet ofensiv strategjik.