Vendet më të sigurta në botë për vitin 2025, sipas Indeksit Global të Paqes mbeten shtete të vogla dhe të qëndrueshme si Islanda, me një popullsi prej 400,000 banorësh, dhe Irlanda.
Viti 2025 është regjistruar si një vit lufte, tensionesh tregtare dhe militarizimi intensiv. Sipas Indeksit Global të Paqes (GPI), numri i konflikteve shtetërore është në nivelin më të lartë që nga Lufta e Dytë Botërore , me tre konflikte të reja që shpërthyen vetëm këtë vit. Në këtë mjedis, paqja del si një mall veçanërisht i vlefshëm, me disa vende që vazhdojnë ta vendosin atë si një përparësi absolute.
Indeksi Global i Paqes përpilohet nga Instituti për Ekonomi dhe Paqe dhe bazohet në 23 kritere individuale, të cilat pasqyrojnë nivelin e sigurisë dhe stabilitetit në secilin vend. Kriteret përfshijnë, ndër të tjera, ndjenjën e sigurisë së qytetarëve, shkallën e krimit, aksesin në armë , konfliktet e brendshme dhe ndërkombëtare , shkallën e militarizimit , si dhe ndikimin e të gjitha këtyre në shoqëri dhe ekonomi. Sa më i ulët të jetë rezultati i GPI-së i një vendi, aq më i sigurt konsiderohet ai.
Por cilat janë vendet më të sigurta dhe më të rrezikshme në botë?
Sipas Indeksit, për vitin 2025, pesë vendet më të sigurta janë:
Islanda
Irlanda
Zelanda e Re
Austria
Zvicra
Në vendin e fundit është Rusia, poshtë Ukrainës, Sudanit, Kongos, Jemenit dhe Afganistanit.
Vendet që kanë kryesuar vazhdimisht indeksin për dekada të tëra demonstrojnë, sipas të dhënave, përfitimet e politikave paqësore me kalimin e kohës. Në krye të listës, vazhdimisht që nga viti 2008, është Islanda , e cila regjistron performancën më të mirë në të tre fushat kryesore të kritereve: siguria dhe mbrojtja, konfliktet e vazhdueshme dhe shkalla e militarizimit. Në fakt, këtë vit ajo ka regjistruar një përmirësim shtesë prej 2%, një element që përforcon imazhin e një funksionimi veçanërisht efektiv të shtetit. Pavarësisht kushteve të motit shpesh ekstreme dhe të rrezikshme, shoqëria islandeze arrin të ruajë një ndjenjë universale sigurie.
Në vendin e dytë është Irlanda, një vend që përjetoi një mori konfliktesh gjatë shekullit të 20-të, por në dekadat e fundit ka vendosur paqen dhe kohezionin social si përparësi qendrore. Intensiteti i ulët i konflikteve, forcimi i sigurimeve shoqërore dhe lufta sistematike kundër krimit pasqyrohen në pozicionin e saj të lartë në indeks.
Dhjetë vendet e para plotësohen nga Zelanda e Re, Austria, Zvicra, Singapori, Portugalia, Danimarka dhe Sllovenia. Një emërues i përbashkët për këto shtete janë institucionet e qëndrueshme dhe efektive, nivelet e ulëta të dhunës, distancimi nga konfliktet e armatosura dhe ekzistenca e një shteti të fortë të mirëqenies. Faktorë që lidhen drejtpërdrejt me një cilësi të lartë jetese, një ndjenjë sigurie dhe stabilitet politik.
Nga ana tjetër, në “fund” të listës, titulli i vendit më pak të sigurt në botë për vitin 2025 i atribuohet Rusisë. Pas saj vijnë Ukraina, Sudani dhe Kongo, vende që përballen me një kombinim konfliktesh intensive të brendshme dhe ndërkombëtare, një shkalle të lartë militarizimi dhe krizash serioze sociale dhe humanitare. Dhuna, paqëndrueshmëria, flukset e refugjatëve dhe shkeljet e përhapura të normave humanitare ndikojnë në mënyrë vendimtare në pozicionin e tyre në indeks.