Polonia, kontribuesja më e madhe në NATO në raport me madhësinë e saj dhe përfituese e programit SAFE të Bashkimit Evropian (i krijuar për të rritur gatishmërinë mbrojtëse të vendeve anëtare), po shfaqet gjithnjë e më shumë si një shtyllë qendrore në arkitekturën e sigurisë evropiane.

Me rritjen e shpenzimeve ushtarake, ekspertët në vend diskutojnë mbi mënyrat më efektive për të përdorur burimet e Polonisë përballë kërcënimit të një pushtimi të mundshëm.

Projekti “Mburoja Lindore”

Një nga iniciativat më ambicioze është “Mburoja Lindore”, një rrjet prej rreth 700 km instalimesh mbrojtëse përgjatë kufirit me Rusinë dhe Bjellorusinë – kufiri lindor i vetë NATO-s dhe BE-së.
Kjo ndërmarrje, e quajtur shpesh edhe “Linja Tusk”, shpesh krahasohet me Linjën Maginot të Francës në vitet ’30, por ekspertët theksojnë se qëllimi i saj shpesh keqkuptohet.

Sipas Jacek Brzozowski, përfaqësues i qeverisë lokale, Mburoja Lindore nuk është thjesht një barrierë fizike në kufi, por një projekt kompleks që synon rritjen e qëndrueshmërisë së shtetit dhe shoqërisë – duke përfshirë infrastrukturën teknike, dixhitale dhe përdorimin e pengesave natyrore. Ai thekson se nisma është krejtësisht mbrojtëse dhe synon frikësimin e kundërshtarëve sipas parimit: “Nëse do paqe, përgatitu për luftë”.

Brzozowski kujton se kërcënimi është i prekshëm: në qershor 2024, një ushtar polak u vra përgjatë kufirit bjellorus – një rast i paprecedentë që nga Lufta e Dytë Botërore. Sot kufiri ruhet nga rreth 11,000 ushtarë dhe oficerë të Rojës Kufitare.

Skepticizmi i ekspertëve ushtarakë

Megjithatë, jo të gjithë ekspertët ndajnë të njëjtin optimizëm.

Ish-komandanti i Eurocorps, Gjenerali Jaroslaw Gromadzinski, e konsideron projektin një instrument politik dhe propagandistik. Sipas tij, barrierat në kufi do të shkatërroheshin shpejt nga artileria e armikut, duke e kthyer zonën deri në 30 km nga kufiri në një “zonë vdekjeje” të papërshtatshme për vendosje trupash.
Në vend të kësaj, ai sugjeron që fokusi të zhvendoset tek aftësia për manovrim dhe logjistikë në një rreze deri në 100 km nga kufiri, si dhe tek mbrojtja e popullsisë civile përmes edukimit dhe infrastrukturës.

Perspektiva e ushtrisë polake

Koloneli Slawomir Walenczynkowski, nga Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Polake, e sheh Mburojën Lindore si një koncept fleksibël, jo si një “Linjë Maginot” moderne. Fortifikimet, sipas tij, nuk mund të ndalin një ushtri moderne, por mund ta drejtojnë lëvizjen e saj drejt zonave të kontrolluara nga Polonia dhe NATO.

Projekti përfshin gjithashtu:

  • modernizimin e urave mbi lumin Vistula, për të mbajtur peshën e tankeve moderne,
  • një “sistem anti-shok” të sensorëve për të monitoruar aktivitetet ushtarake në Bjellorusi dhe Rusi,
  • masa që synojnë fitimin e kohës për reagim në rast të një ofensive.

Përfundimisht, Mburoja Lindore nuk është një linjë fortifikimesh klasike, por një strategji mbrojtëse dhe parandaluese që kombinon infrastrukturën, teknologjinë dhe elementet natyrore. Debati në Poloni mbetet i hapur mes atyre që e shohin si garanci sigurie dhe atyre që e konsiderojnë një projekt më shumë simbolik sesa praktik.