I ulur në një kafene në një periferi të Moskës, ish-mercenari Marat Gabidullin dukej shumë larg fushëbetejave të Sirisë ku ai luftoi gjysmë dekade më parë.

Duke mbërthyer kujtimet e tij të përfunduara së fundmi, “Në të njëjtin lumë dy herë”, rrëfimi i parë i botuar i luftimeve për grupin e fshehtë të mercenarëve rusë Wagner, Gabidullin tha: “E shkrova këtë sepse e kuptova se ishte koha që vendi ynë të përballet me të vërtetën: mercenarët ekzistojnë”.

Në moshën 55-vjeçare, ai është një figurë imponuese, me fytyrën dhe krahët muskuloz të mbuluar me plagë.

 “Ne, në Rusi, preferojmë të mos diskutojmë mercenarët tanë”, shtoi ai. “Nuk i përshtatet narrativës zyrtare.”

Në vitin 2015, Gabidullin, një veteran i forcave ajrore ruse dhe ish-truproja, iu bashkua Wagner, në atë kohë një grup mercenar relativisht i panjohur. Ai shpejt u vendos për të luftuar në Siri së bashku me ushtrinë ruse që mbështet Presidentin Bashar al-Assad, duke u ngritur shpejt për të komanduar një nga pesë njësitë e Wagner atje.

I themeluar në vitin 2014 për të mbështetur separatistët pro-rusë në Ukrainën lindore, Wagner dyshohet se financohet nga Yevgeny Prigozhin, një biznesmen i fuqishëm i lidhur ngushtë me Vladimir Putinin. Që nga fillimi i kompanisë, ajo ka qenë e mbuluar me mister. Në letër, firma nuk ekziston, pa asnjë regjistrim të kompanisë, deklarata tatimore apo organogramë.

Qeveritë perëndimore dhe akademikët argumentojnë se Wagner është një mjet jozyrtar i politikës së jashtme të Kremlinit, i vendosur aty ku Rusia dëshiron të zgjerojë ndikimin e saj ose të krijojë trazira. Prigozhin dhe Moska kanë mohuar çdo njohuri për Wagner-in; zyrtarisht, kompanitë private ushtarake mbeten të paligjshme në Rusi. Përfaqësuesit e Prigozhin nuk i janë përgjigjur kërkesave për koment.

Gabidullin nuk bëri asnjë përpjekje për të mohuar ekzistencën e Wagner-it ose rolin e tij aktiv në interesat e sigurisë ruse. Në të kundërt, ai tha se një nga motivimet e tij kryesore pas shkrimit të librit ishte nxjerrja e kompanive mercenare si Wagner “nga hija”, duke theksuar përfitimet e tyre të mundshme për qëllimet e politikës së jashtme të Rusisë.

“Grupet mercenare nuk kanë asgjë për t’u turpëruar, ato ekzistojnë kudo, por ne gënjejmë për ta,” tha ai. “Ne kemi aftësi të specializuara që i mungojnë një ushtrie normale.”

Kujtimet, bazuar në ngjarjet që Gabidullin pretendon se ai ka qenë dëshmitar, flasin për fushatën 3-vjeçare në Siri. Ai përshkruan disa nga betejat e mëdha të mercenarëve, duke përfshirë dy operacione për çlirimin e qytetit antik të Palmirës. Dhjetëra ushtarë të Wagner besohet se kanë luftuar dhe kanë vdekur në Siri që nga fillimi i konfliktit në 2011.

“Arritjet e ushtrisë ruse në Siri ishin kryesisht për shkak të sakrificave të mercenarëve. Ky fakt është injoruar plotësisht nga struktura ushtarake dhe nuk dihet për publikun e gjerë,” tha Gabidullin, duke u ankuar se gjeneralët “mediokër” të ushtrisë ruse morën gradime bazuar në sukseset e Wagner.

Kujtimet gjithashtu përshkruan jetën e përditshme të mercenarëve, duke përfshirë plaçkitjet e herëpashershme dhe gabimet e komandantëve të tij.

Gabidullin tregoi se ka probleme me dëgjimin pas vitesh luftimesh, ndërsa tha gjithashtu se ai mori pjesë në Betejën e Khasham 2018, ku qindra mercenarë rusë thuhet se u vranë pas sulmeve ajrore të SHBA kundër forcave pro-regjimit, në atë që besohet të jetë përleshja më vdekjeprurëse midis Rusisë. dhe SHBA që nga Lufta e Ftohtë.

“Nuk duhet të kishim qenë kurrë atje; udhëheqja jonë u ngatërrua. Amerikanët e dinin saktësisht se ku ishim”, tha ai, duke kujtuar ato ngjarje.

Pas Sirisë, fama e Wagner është rritur pas operacioneve të raportuara në Republikën e Afrikës Qendrore dhe Libi – vende të pasura me burime në të cilat Rusia ka interesa strategjike. Ndikimi në rritje i grupit ka ndarë gjithashtu Malin dhe partnerët e tij evropianë pasi kombi i Afrikës Perëndimore vendosi luftëtarët Wagner në dhjetor.

Dhe ndërsa tensionet janë përshkallëzuar mbi Ukrainën muajt e fundit, Reuters raportoi se mercenarë rusë pa emër janë dërguar në Ukrainën lindore të kontrolluar nga separatistët. Javën e kaluar, Daily Beast me bazë në SHBA pretendoi se ushtarët e Wagner po zhvendosen nga Afrika, ndoshta drejt Ukrainës.

Gabidullin tha se kishte “dëgjuar në mënyrë të paqartë” për vendosjet mercenare në Ukrainë, duke shtuar shpejt se një pushtim rus do të ishte një gabim “fatal”. “Unë besoj se lufta midis Ukrainës dhe Rusisë do të jetë një fatkeqësi e plotë për Rusinë. Në asnjë rrethanë nuk duhet lejuar kjo. Ukraina është vëllai ynë.”