Nëse të ka ndodhur të zgjohesh shpesh në mes të natës, rreth orës 3:00, nuk je vetëm. Shkenca thotë se ky fenomen është shumë më i zakonshëm sesa mendojmë, dhe pas tij fshihen arsye biologjike, emocionale dhe mjedisore.
Ekspertët e gjumit shpjegojnë se rreth orës 3 të mëngjesit, trupi kalon nga faza e gjumit të thellë në një fazë më të lehtë (REM), dhe kjo është periudha kur trupi është më i ndjeshëm ndaj zgjimeve.
Në këtë moment, temperatura e trupit fillon të ngrihet lehtë, niveli i hormonit të gjumit (melatoninës) bie, ndërsa fillon të rritet kortizoli, hormoni i stresit dhe zgjimit. Kjo përzierje e ndryshimeve hormonale mund të bëjë që shumë njerëz të zgjohen natyrshëm, edhe pa ndonjë arsye të dukshme.
Arsye të tjera të zakonshme
Stresi dhe ankthi: Mendimet që na pushtojnë gjatë ditës mund të na “ndjekin” edhe gjatë natës. Trupi reagon ndaj stresit duke prodhuar më shumë kortizol, gjë që e bën gjumin më sipërfaqësor.
Problemet metabolike: Konsumimi i alkoolit ose ushqimeve të rënda para gjumit mund të ndikojë në nivelin e sheqerit në gjak dhe të shkaktojë zgjim të papritur.
Mjedisi i gjumit: Ndriçimi i tepërt, temperatura e papërshtatshme ose zhurmat mund të jenë arsye që ndërpresin gjumin në orët e para të mëngjesit.
Cikli natyror i trupit: Disa studiues besojnë se ora 3 e mëngjesit është “pika më e ulët” e energjisë trupore gjatë natës, dhe për disa trupa është normale të ndodhë një zgjim i shkurtër.
Çfarë mund të bësh për ta shmangur
-Ruaj një orar të qëndrueshëm gjumi: Shko në shtrat dhe zgjohu çdo ditë në të njëjtën orë, edhe gjatë fundjavës.
-Krijo një ambient të qetë: Dhoma duhet të jetë e errët, e freskët dhe pa zhurma.
-Mos konsumoni ushqime apo alkool vonë në mbrëmje.
-Kufizo përdorimin e telefonit para gjumit: Drita blu nga ekrani ndikon në prodhimin e melatoninës.
Nëse zgjohesh dhe nuk mund të riflesh: Mos qëndro duke u përpjekur me forcë të flesh. Çohu, lexo diçka ose dëgjo muzikë relaksuese, dhe kthehu në shtrat vetëm kur të ndihesh sërish për gjumë.
Nëse kjo ndodh pothuajse çdo natë dhe ndikon në energjinë apo përqendrimin gjatë ditës, mund të kesh çrregullim gjumi ose ndonjë problem shëndetësor (si apne gjumi apo stres të akumuluar). Në këtë rast, është mirë të konsultohesh me një mjek ose specialist të gjumit.
