Korrupsioni i zyrtarëve është kryefjalë e të gjithë ndërkombëtarëve që janë në Shqipëri me misione të ndryshme. Është çështja e ditës e të gjitha institucioneve europiane që e shohin vendin tonë dhe e mbajnë nën vëzhgim deri në bindjen, se duhet të fitojë hapjen e negociatave.


Por pavarësisht zhurmës, rastet e zyrtarëve që kanë përfunduar sit ë hetuar, apo të pandehur numërohen me gishtat e njërës dorë dhe niveli i tyre është i kategorisë së dytë.


Lufta kundër korrupsionit është e lidhur ngushtësisht me luftën kundër krimit te organizuar, trafiqeve te paligjshme dhe terrorizmit, gjë që kërkon një bashkëpunim të thelluar mes agjencive të zbatimit të ligjit dhe atyre të inteligjencës.


Për të arritur këtë objektiv strategjik, kërkohet parandalimi dhe reduktimi progresiv i korrupsionit, forcimi i integritetit te policisë dhe agjencive të tjera të zbatimit të ligjit, rritja e indikatorëve në luftën kundër korrupsionit nëpërmjet fuqizimit të kapaciteteve të hetimit te korrupsionit dhe evidentimit e dokumentimit sa më efektiv të hetimeve për korrupsion.



Por, nuk mbetet jashtë detyrimeve edhe krijimi i një sistemi te konsoliduar të dhënash për regjistrimin e hetimeve, ndjekjes penale dhe dënimeve ne fushën e korrupsionit të zyrtarëve të profilit të lartë si dhe rritjes së besimit të publikut tek strukturat shtetërore të luftës kundër korrupsionit.


Por, më shumë se fjalët flasin shifrat. Veprat penale më të zakonshme të korrupsionit që përfshijnë zyrtarët janë korrupsioni pasiv i personave që ushtrojnë funksione publike, sipas nenit 259 të Kodit Penal, korrupsioni aktiv i personave që ushtrojnë funksione publike parashikuar në nenin 244 të Kodit Penal dhe ushtrimi i ndikimit të paligjshëm mbi zyrtarët publikë.


Sa i përket dënimeve të zyrtarëve të nivelit të lartë shtetëror, rezultate të rëndësishme janë arritur në gjyqësor. Dënimet janë dhënë kundër prokurorëve dhe gjyqtarëve, që lidhen me vettingun. Sa i përket hapjes së çështjeve të reja kundër zyrtarëve të lartë të shtetit, këto gjithashtu u rritën.



Sidoqoftë, numri i dënimeve përfundimtare të zyrtarëve të shtetit të lartë mbetet shumë i ulët.  Reagimi i drejtësisë kundër korrupsionit të nivelit të lartë ka filluar të gjenerojë rezultate konkrete, të cilat duhet të vazhdojnë. Në vitin e ardhshëm, Shqipëria duhet të përfundojë procedurat për krijimin e organeve të specializuara kundër korrupsionit, të përbërë nga Struktura Speciale Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), ndonëse si zgjidhje jepet edhe vënia në dispozicion të publikut të një linje telefonike falas dhe adrese e-mail, për denoncimin e rasteve të korrupsionit.


Korrupsioni mbetet i përhapur në shumë fusha dhe vazhdon të mbetet një problem serioz. Sa i përket dënimeve të zyrtarëve të nivelit të lartë shtetëror, gjyqësori ka arritur disa rezultate fillestare të mira. Dënimet janë marrë kundër prokurorëve dhe gjyqtarëve (6 dënime të shkallës së parë dhe 2 dënime të shkallës së dytë në vitin 2016 për korrupsion pasiv, dhe 3 dënime të shkallës së parë dhe 4 shkallë të dytë në 2015).



Në vitin 2017 u dha një dënim të shkallës së pare dhe 4 të shkallës së dytë, duke përfshirë një dënim kundër një gjykatësi të Gjykatës Supreme. Këshilli i Lartë i Drejtësisë pezulloi dy gjyqtarë, njëri prej të cilëve u arrestua. Ka pasur 72 raste të reja të hapura kundër zyrtarëve të nivelit të lartë shtetëror në 2016, 61 në 2017, krahasuar me 39 në 2015.



Në vitin 2018, një gjyqtar i Gjykatës së Apelit u dënua nga Gjykata e Krimeve të Rënda (çështje aktualisht në nivelin e apelit) dhe një prokuror u dënua nga Gjykata e Apelit për Krime të Rënda (çështje aktualisht në Gjykatën Supreme). Ka pasur 102 raste të reja kundër zyrtarëve të nivelit të lartë shtetëror të dërguar në ndjekje penale në vitin 2018 (7 persona të akuzuar). Kjo ka qenë një rritje në krahasim me 61 në 2017.  Sidoqoftë, këto hetime të shpeshta vitet e fundit deri më tani nuk kanë rezultuar në një numër të konsiderueshëm të dënimeve përfundimtare të zyrtarëve të lartë të Hetimit.



Në shkurt të vitit 2019, 12 zyrtarë dhe ish zyrtarë të Ministrisë së Drejtësisë u arrestuan për abuzim të dyshuar të detyrës dhe shkelje të barazisë në tendera gjatë periudhës 2016


Zyrtarët përfshijnë një ish sekretar të përgjithshëm të Ministrisë së Drejtësisë. Edhe pse verifikimi i anëtarëve të gjyqësorit është një proces administrative, kjo është e rëndësishme për vlerësimin e rezultateve konkrete të Shqipërisë në luftën kundër korrupsionit. Nga


Një përparim i mirë ka vazhduar përmes konsolidimit të mëtejshëm të përpjekjeve për krijimin e një rekordi të qëndrueshëm për hetimin e ndjekjes penale dhe gjykimin e çështjeve të nivelit të lartë të korrupsionit.



Në mesin e gjyqtarëve dhe prokurorëve të rangut të lartë që janë pushuar nga puna deri më tani, duhet të theksohet se tetë nga nëntë gjyqtarë të Gjykatës Kushtetuese dhe 15 nga 18 gjyqtarët e Gjykatës së Lartë janë pushuar përmes verifikimit ose kanë dhënë dorëheqjen. Kjo përfaqëson një numër të konsiderueshëm të çështjeve që përfshijnë zyrtarë të nivelit të lartë shtetëror. Në deklaratat e pasurive nga zyrtarë të nivelit të lartë shtetëror, numri i çështjeve të referuara nga Inspektoriati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrolli t të Pasurive dhe Konfliktit të Interesit (ILDKPI) në prokurori është rritur: 27 raste janë referuar në 2018 dhe 22 raste në 2017. Në vitin 2018, tetë zyrtarë të nivelit të lartë (katër prej të cilëve ishin të parët e komunës dhe një prej të cilëve ishte kreu i komunës) u dënuan, në krahasim me pesë në vitin 2017 (duke përfshirë një kryetar komune dhe dy zyrtarëve të doganave).


Në total, ILDKPKI iu referua 53 zyrtarëve të nivelit të ulët dhe të mesëm në shërbimet e prokurorisë në vitin 2018 (nga të cilët 17 rezultuan në dënime përfundimtare). Kjo është një rritje në krahasim me 32 referime që rezultojnë në 14 dënime përfundimtare në 2017.