ë jetosh deri në 117 vjeç e 168 ditë nuk është një arritje e vogël. Në fakt, është e jashtëzakonshme. Maria Branyas Morera ose M116, siç quhet ajo në një studim të ri ishte personi më i vjetër i verifikuar në botë deri në vdekjen e saj në vitin 2024. Historia e saj nuk ka të bëjë vetëm me moshën e saj të jashtëzakonshme ka të bëjë me atë që trupi i saj mund të na mësojë për të jetuar jetë më të gjata dhe më të shëndetshme. Shkencëtarët kryen një studim të thelluar biologjik të saj dhe gjetjet u botuan së fundmi në Cell Reports Medicine.

Për të kuptuar se çfarë e bënte M116 kaq unike, studiuesit kryen një analizë të detajuar në biologjinë e saj te qelizat duke përdorur mjete të përparuara. Ata studiuan ADN-në, proteinat, metabolizmin, mikrobiomën e zorrëve dhe madje edhe epigjenetikën e saj (mënyrën se si rregullohen gjenet e saj). Mostrat u morën nga gjaku, pështyma, urina dhe jashtëqitjet e saj, dhe rezultatet u krahasuan me ato të individëve më të rinj dhe superqindvjeçarëve të tjerë (njerëz mbi 110 vjeç).

Studiuesit zbuluan se bakteret e zorrëve të M116 ngjanin me ato të një personi shumë më të ri. Ajo kishte nivele të larta të Bifidobacterium, një bakter i dobishëm i lidhur me uljen e inflamacionit dhe shëndet më të mirë të përgjithshëm, sipas autorëve të studimit. Është interesante se dieta e saj, e cila ishte e pasur me kos, mund të ketë luajtur një rol në ruajtjen e këtij mikrobiome rinore.

Konkretisht, ajo ka ngrënë tre racione kos çdo ditë për 20 vitet e fundit të jetës së saj. Me një llogrtije mbi 21 racione në javë dhe afërsisht 1,095 racione në vit, një angazhim i vazhdueshëm dhe mbresëlënës ndaj këtij ushqimi të pasur me probiotikë. Historia ofron mësime të vlefshme për jetën reale, duke treguar se jetëgjatësia nuk ka të bëjë vetëm me gjenetikën, megjithëse ato sigurisht luajnë një rol. Jetëgjatësia varet gjithashtu nga bashkëveprimi i biologjisë, stilit të jetës dhe mjedisit. Ndërsa nuk mund ta kontrollojmë ADN-në tonë, mund të frymëzohemi nga disa nga zakonet dhe tiparet e saj biologjike.

Për shembull, konsumi i saj i përditshëm i kosit, i cili duket se mbështet një mikrobiomë të shëndetshme të zorrëve, thekson rëndësinë e dietës në ruajtjen e shëndetit të përgjithshëm. Në mënyrë të ngjashme, nivelet e ulëta të inflamacionit kronik na kujtojnë rëndësinë e menaxhimit të stresit, të qëndrimit aktiv dhe të ngrënies së ushqimeve anti-inflamatore për t’u mbrojtur nga sëmundjet që lidhen me moshën.