Konflikti izraelito-palestinez është një nga konfliktet më të qëndrueshme në botë, duke filluar nga mesi i shekullit 20. Përpjekje të ndryshme janë bërë për të zgjidhur konfliktin si pjesë e procesit të paqes izraelito-palestineze, krahas përpjekjeve të tjera për të zgjidhur konfliktin më të gjerë arabo-izraelit. Deklaratat publike të pretendimeve për një atdhe hebre në Palestinë, duke përfshirë Kongresin e Parë Sionist të 1897 dhe Deklaratën e Balfour të vitit 1917, krijuan tensione të hershme në rajon. Pas Luftës së Parë Botërore, Mandati për Palestinën përfshinte një detyrim detyrues për “krijimin në Palestinë të një shtëpie kombëtare për popullin hebre”. Tensionet u shndërruan në konflikt të hapur sektar midis hebrenjve dhe arabëve. Plani i Ndarjes i Kombeve të Bashkuara për Palestinën i vitit 1947 nuk u zbatua kurrë dhe provokoi Luftën e Palestinës 1947–1949. Status quo-ja aktuale izraelito-palestineze filloi pas pushtimit ushtarak izraelit të territoreve palestineze në Luftën Gjashtë Ditore të vitit 1967.

Si filloi konflikti?

Britania e Madhe mori kontrollin e zonës së njohur si Palestina pasi sundimtari i asaj pjese të Lindjes së Mesme që nga Perandoria Osmane, u mund në Luftën e Parë Botërore. Zona ishte e banuar nga pakicë hebreje dhe shumicë arabe.

Tensionet midis dy popujve u rritën kur bashkësia ndërkombëtare u dha britanikëve detyrën e krijimit të një “shtëpie kombëtare” për hebrenjtë. Për këta të fundit, ajo ishte shtëpia e tyre stërgjyshore, por arabët palestinezë gjithashtu pretenduan tokën dhe kundërshtuan këtë veprim.

Midis viteve 1920 dhe 1940, rritet numri i hebrenjve që arritën atje pas Holokaustit të Luftës së Dytë Botërore. Dhuna midis hebrenjve dhe arabëve si dhe kundër sundimit britanik, gjithashtu u rrit. Në 1947, Organizata e Kombeve të Bashkuara votoi që Palestina të ndahet në shtete të ndara hebrenj dhe arabë, me Jerusalemin duke u bërë një qytet ndërkombëtar. Ky plan u pranua nga udhëheqësit hebrenj, por u refuzua nga pala arabe dhe nuk u zbatua kurrë.

Betlehemi në shekullin XX

Krijimi i Izraelit dhe ‘katastrofa’

Në vitin 1948, në pamundësi për të zgjidhur problemin, sundimtarët britanikë u larguan gjersa udhëheqësit hebrenj shpallën krijimin e shtetit të Izraelit.

Shumë palestinezë kundërshtuan dhe pasoi një luftë. Trupat nga vendet fqinje arabe e ndihmuan.Qindra mijëra palestinezë u larguan ose u detyruan të largohen nga shtëpitë e tyre në atë që ata e quajnë Al Nakba, ose “Katastrofa”.

Në kohën kur luftimet përfunduan në vitin 1949, Izraeli kontrollonte pjesën më të madhe të territorit.
Jordania pushtoi tokën e cila u bë e njohur si Bregu Perëndimor dhe Egjipti pushtoi Gazën. Jerusalemi ishte i ndarë midis forcave izraelite në

Perëndim dhe forcave jordaneze në Lindje.

Për shkak se nuk kishte kurrë një marrëveshje paqeje, secila palë fajësoi tjetrën, kishte më shumë luftëra dhe luftime në dekadat që pasuan.
Izraeli ende pushton Bregun Perëndimor dhe megjithëse u tërhoq nga Gaza, Kombet e Bashkuara ende e konsiderojnë atë pjesë të tokës si pjesë të territorit të okupuar.

Izraeli pretendon të gjithë Jerusalemin si kryeqytetin e tij, ndërsa palestinezët pretendojnë Jerusalemin Lindor si kryeqytetin e një shteti të ardhshëm palestinez. Shtetet e Bashkuara janë një nga vendet e vetme që njohin pretendimet e Izraelit për të gjithë qytetin.

Në 50 vitet e kaluara Izraeli ka ndërtuar vendbanime në këto zona, ku tani jetojnë më shumë se 600 mijë hebrenj.
Palestinezët thonë se këto janë të paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar dhe janë pengesa për paqen, por Izraeli e mohon këtë.

Çfarë po ndodh tani?

Tensionet shpesh janë të larta midis Izraelit dhe Palestinës që jetojnë në Jerusalemin Lindor, Gazës dhe Bregut Perëndimor.
Gaza drejtohet nga një grup militant palestinez i quajtur Hamas, i cili ka luftuar Izraelin shumë herë. Izraeli dhe Egjipti kontrollojnë fuqishëm kufijtë e Gazës dhe e ndihmojnë me armë Hamasin.

Palestinezët në Gaza dhe Bregun Perëndimor thonë se po vuajnë për shkak të veprimeve dhe kufizimeve izraelite. Izraeli thotë se po vepron vetëm për të mbrojtur veten nga dhuna palestineze.